გასაუბრება, იგივე თანამშრომლის შერჩევის ინტერვიუ დიდი ხანია აქტუალური თემაა, რომელზეც ბევრს საუბრობენ კონსულტანტები, რეკრუტინგის მენეჯერები და ადამიანები, ვისაც ამ პროცესის გამოცდილება აქვს.
მენეჯერებისთვის ბევრია რჩევა , როგორ უნდა წარმართონ გასაუბრება, რა ჯობია ცოდნის, თუ მოტივაციის დაქირავება; რატომ არის მნიშვნელოვანი კომპანიის ძირითადი ღირებულებების გამზიარებელი ადამიანის შერჩევა და არა მაინდამაინც მუშაობის მინ. 3 წლიანი გამოცდილება; რატომ უნდა დავუთმოთ შერჩევას ყველაზე მეტი დრო და სხვ.
ცნობისთვის, ინტერვიუ ეს ორ მხარეს შორის დიალოგია და სულაც არ არის მიზანშეწონილი კანდიდატი გრძნობდეს, რომ კანდიდატია და “უნდა შეარჩიონ”. კვლავ ცნობისთვის, შერჩევის ინტერვიუ მინიმუმ 30 წთ. და მაქს. 1 სთ. გრძელდება და თავისი სტრუქტურაც აქვს: შესავალი (ე.წ. icebreaking) ინფორმაციის მოძიება (information gathering), ინფორმაციის გადამოწმება (what if მიდგომა, ანუ
სხვადასხვა სიტუაციების/ქეისების განხილვა) და დასასრული, როდესაც კანდიდატს დამატებით ინფორმაციას აწვდიან და კიდევ ერთხელ სთხოვენ, მისთვის საინტერესო კითხვების დასმას.
ძალიან საინტერესოა რჩევები სამუშაოს მაძიებლებისთვისაც, როდესაც კონსულტანტები თუ ექსპერტები ურჩევენ, თუ როგორ უნდა მოემზადონ, როგორ წარადგინონ საკუთარი თავი, როგორ უპასუხონ კითხვას ‘სად ხედავთ თქვენს თავს 5 წლის შემდეგ”? და სხვ.
ხშირია, როდესაც ადამიანებს გვაინტერსებს, თუ რატომ დასვა მენეჯერმა თუნდაც ზემოთხსენებული კითხვა - “სად ხედავთ თქვენს თავს 5 წლის შემდეგ?” ასევე ხშირად ვცვლით მოსაზრებებს რა “კითხვები დაგვისვეს” ინტერვიუზე და რა დასვკნა თუ შეფასება გააკეთა ჩვენზე ინტერვიურმა ამავე კითხვებით.
ვიფიქრეთ, კვლავ საინტერესო იქნებოდა გასაუბრების მეორე მხარის - კანდიდატების გამოცდილების მოსმენა და მათთვის საინტერესო თუ უცნაურ კითხვებზე ინფორმაციის მოძიება.
ონლაინ გამოკითხვის შედეგების მიხედვით, გასაუბრებაზე ყველაზე ხშირად დასმული კითხვებია: 1) კითხვა ანაზღაურებაზე; 2) კითხვაკ ანდიდატის გამოცდილებაზე და 3) კითხვა კომპანიის შესახებ ინფორმაციის ფლობაზე.
სამივე კითხვა ინტერვიუს სხვადასხვა პროცესს მიეკუთვნება და უნდა ვიცოდეთ, რომ: 1. კითხვა ხელფასზე - ნიშნავს ინტერვიუ დასასრულს მიუახლოვდა 2. კითხვა, “რა იცით ჩვენს კომპანიაზე” მიმართულია კანდიდატის კომპანიისა და საქმისადმი ინტერესის შესაფასებლად. რაც შეეხება კითხვას თუ თხოვნას “მოგვიყევით თქვენს შესახებ” ეს სწორედ ე.წ. “ყინულის გასადნობი” ანუ ინტერვიუს შესავალი ნაწილია, რომლის დროსაც კანდიდატმა საკუთარი ცოდნა-გამოცდილების რეზიუმე უნდა გააკეთოს.
ჩვენს მკითხველებს აუცილებლად ეცოდინებათ “სტრესული გასაუბრების” შესახებაც. ესაა გასაუბრება, რომლის დროსაც ინტერვიუერი კანდიდატს გამომწვევ კითხვებს უსვამს და აკვირდება კანდიდატს, შეძლებს თუ არა “აღელვებულ” მდგომარეობაში ლოგიკურ მსჯელობას. მოგეხსენებათ, როცა ემოციები ჭარბობს, “საღი აზრი” ისვენებს... გამოკითხვის შედეგების მიხედვით, ისეთი კითხვები, როგორიცაა “რატომ წამოხვედით სამსახურიდან”, “რატომ ფიქრობთ, რომ წარმატებული ხართ?” ასეთ კითხვებს მიეკუთვნება.
ბევრი ლიდერისთვი სსასურველია განვითარებაზე ორიენტირებულ ადამიანთან მუშაობა, გასაუბრებაზე ამ უნარსაც თავისი შესაბამისი კითხვები აქვს და ასეთებია “სად წარმოგიდგენიათ თავი XX წლის შემდეგ”, “რატომ შეესაბამებით ვაკანსიას?”, “რატომ უნდა შეგარჩიოთ თქვენ” ? “რა არის თქვენი ძლიერი და სუსტი მხარეები?”
არსებობს კრეატიული კითხვები, რომლებსაც “გუგლისკ ითხვებიც” კი ჰქვია. კრეატიული კითხვები ადამიანის არასტანდარტული აზროვნების (out of box thinking) შესაძლებლობებსა და ‘საზღვრებს” გამოვალენს, მაგ: შეძლებს თუ არა ადამიანი ასანთის ყუთში სპილოს ჩასმას. ასეთი უნარი ალბათ ბევრ პროფესიას არ სჭირდება, მაგრამ მაინც პოპულარულია. კრეატიული კითხვების ნიმუშებია “მარსზე რომ მიდიოდეთ, რას წაიღებდით?” “რამდენი ფოთოლია თბილისში?” “რამდენი წრე გაჩნდება წყალზე, თუ კენჭს მოისვრით” და სხვ? სხვათაშორის, 2015 წლიდან კრეატიული კითხვების პოპულარობა დაეცა, რადგან არც თუ ისე ეფექტური აღმოჩნდა თუნდაც კრეატიული აზროვნების შესაფასებლად.
გამოკითხვის შედეგების მიხედვით, ჩვენთან ინტერვიუს სტანდარტული კითხვების გამოყენება სწორად ხდება და ძალიან კარგი საშუალებაა მენეჯერმა მიიღოს ინფორმაცია კანდიდატის ცოდნასა და გამოცდილებაზე, მოტივაციასა და განვითარების სურვილზე. თუმცა, აღმოვაჩინეთ ნამდვილად საინტერესო კითხვებიც, რომლების მიზნობრიობა ცოტა ბუნდოვანია, თუმცა ინტერვიუერებისგან რესპოდენტებმა მოისმინეს და პასუხის გაცემაც მოუწიათ.
ინფოგრაფიკით მოცემულია, ინტერვიუს კითხვები, რომლებიც გაგვიზიარეს რესპოდენტებმა საკუთარი გამოცდილებისა და შეფასების მიხედვით.