სირცხვილის გრძნობა სხვა გრძნობების დამთრგუნველი ერთ-ერთი ყველაზე ძლიერი ემოციაა. სამსახურში ყველას გამოგვიცდია სირცხვილის შეგრძნება, მაგალითად, ნეგატიური უკუკავშირისას ან შემცირების გამო სამსახურიდან გათავისუფლების შესახებ ინფორმაციის მიღებისას.
სირცხვილის შეგრძნებამ შეიძლება გიბიძგოთ საკუთარ თავში ჩაკეტვისკენ. ასეთ დროს, დასახმარებლად პროფესიონალებისა ან სხვა ადამიანებისთვის მიმართვის ნაცვლად, ჭარბობს დამალვის სურვილი. სირცხვილის შეგრძნების გამო თვითიზოლაციამ, შეიძლება უფრო მნიშვნელოვანი ემოციური პრობლემები გამოიწვიოს, კერძოდ, შფოთვითი აშლილობა, მედიკამენტებზე დამოკიდებულება, თვითდაზიანება, გადაწყვეტილების მიღების შეუძლებლობა.
სირცხვილის გრძნობასთან გასამკლავებლად Harvard Business Review გვიზიარებს მისი მართვის პრაქტიკულ რჩევებს:
ნაბიჯი 1 - განსაზღვრეთ რა შემთხვევაშია სირცხვილი სასარგებლო თქვენთვის;
მნიშვნელოვანია განსაზღვროთ, როდის შეგიძლიათ ან ვერ ახერხებთ სირცხვილის გამომწვევი მიზეზების მართვას. მაგალითად, შეგიძლიათ გამოასწოროთ თქვენი საუბრის ტონი რთული შეხვედრებისას, თუმცა არ შეგიძლიათ შეცვალოთ წარსულში მომხდარი ფაქტები. გამოიყენეთ სირცხვილის შეგრძნება იმისთვის, რომ გაძლიერდეთ, მოგცეთ ახალი გამოცდილებების მიღების მოტივაცია და გახდეთ თქვენი თავის უკეთესი ვერსია.
ერთმანეთისგან უნდა განვასხვავოთ არგუმენტირებული და ქრონიკული სირცხვილი. პირველი მათგანი, გეხმარებათ საკუთარი თავის გაუმჯობესებაში, გაძლევთ ცვლილებების მოტივაციას. ხოლო მეორეს საფუძელი არ გააჩნია და არანაირი სასარგებლო შედეგი არ მოჰყვება.
ნაბიჯი 2 - აღწერეთ თქვენი სირცხვილი;
ადამიანების უმრავლესობა აღწერს სირცხვილს როგორც გაურკვეველ, საშიშ გრძნობას, რთულია მისი იდენტიფიცირება. სირცხვილის შეგრძნება უხერხულობას იწვევს და დიდია მისი თავიდან არიდების ცდუნება. მოკლე ვადაში სირცხვილის შეგრძნებისთვის თავის არიდება შეიძლება დაგეხმაროთ, თუმცა თუ მუდმივად აარიდებთ თავს ამ შეგრძნებას, ვერ ისწავლით მისი მართვის ხერხებს.
სირცხვილის შეგრძნების სამართავად, დააკვირდით როდის განიცდით სირცხვილს და თვითკრიტიკას. ჩამოწერეთ სირცხვილის შეგრძნების გამომწვევი სიტუაციები, მაგალითად, უარი სამსახურში დაწინაურებაზე, რთული უკუკავშირის მიღება გუნდურ შეხვედრაზე. ჩამოწერილ სიტუაციებს დაუწერეთ ქულები 0-დან 5-მდე მათი სიმძაფრის გათვალისწინებით.
სირცხვილის გამომწვევი მიზეზების ჩამოწერა და მათი შეფასება შეიძლება ცოტათი მაზოხისტურად ჩანდეს, თუმცა ამ ფაქტორებისთვის ყურადღების მიქცევა არის ემოციების მართვის ერთადერთი გასაღები. თუ თქვენ გააანალიზებთ სირცხვილის გამომწვევ მიზეზებს, შეგიძლიათ დაიწყოთ ამ პრობლემების გადაწყვეტაც.
ნაბიჯი 3 - იპოვეთ თქვენი ადამიანები და ემპათიით განეწყვეთ საკუთარი თავის მიმართ;
სირცხვილისთვის დამახასიათებელია თავი მარტოსულად გაგრძნობინოთ. თუ შეამჩნევთ, რომ სიცხვილის გრძნობა იმატებს იმ ადამიანებთან ურთიერთობის შემდეგ, ვინც გაკრიტიკებთ ან სირცხვილის გრძნობა გაიძულებთ თავი აარიდოთ კონკრეტულ ადამიანებს, სცადეთ იპოვოთ უფრო მეტად ემპათიური გარემოცვა, საკუთარ თავს უფრო კეთილად მოექეცით.
სხვა ადამიანებისთვის თქვენი გამოცდილებების გაზიარება დაგეხმარებათ აღმოაჩინოთ საერთო ადამიანური სირთულეები. თქვენ არ ხართ მარტო, სხვა ადამიანებს თქვენს მსგავსად აქვთ იგივე გრძნობები და უწევთ იმავე დაბრკოლებების გადალახვა. საკუთარ თავს მოექეცით ისე, როგორც მეგობარს მოექცეოდით. ეს ვარჯიში დაგეხმარებათ იპოვოთ ბალანსი. აიღოთ პასუხისმგებლობა საკუთარ საქციელზე, თუმცა ნაკლებად ნეგატიურად იფიქროთ საკუთარ თავზე.
ნაბიჯი 4 - პრიორიტეტი მიანიჭეთ თქვენს მთავარ მიზანს;
სირცხვილის შეგრძნებისას, ხშირად, საკუთარ სურვილებზე მეტ მნიშვნელობას სხვების აზრს ვანიჭებთ. მაგალითად, მუდმივად იმაზე ნერვიულობთ, რომ შეხვედრებზე გამოჩნდეთ ჭკვიანი, იმის ნაცვლად, რომ დასვათ კითხვები და გამოიყენოთ სწავლის შესაძლებლობა.
თქვენ არ შეგიძლიათ გააკონტროლოთ სხვების ფიქრები, თუმცა შეგიძლიათ განსაზღვროთ საკუთარი ღირებულებები და დასახოთ იმგვარი მიზნები, რომლებიც გაგაძლიერებთ.
ნაბიჯი 5 - ებრძოლეთ სირცხვილის გამოვლინებებს;
სირცხვილის და მისი გამომწვევი მიზეზების ანალიზისას, დაფიქრდით, როგორ მოიქცეოდით კონკრეტულ შემთხვევაში ამ შეგრძნების არარსებობისას. საპირისპირო ქცევას შეუძლია ნეგატიური ემოციის შემცირება. მაგალითად, სამსახურში არასასიამოვნო განხილვის შემდეგ, ლანჩის გამოტოვების ნაცვლად, წადით თანამშრომლებთან ერთად ლანჩზე.
შეეცადეთ არ გაკიცხოთ საკუთარი თავი და მონაწილეობა მიიღოთ აქტივობებში, რომლებსაც თავს აარიდებდით სირცხვილის გამო. ახალი გამოცდილებების მიღება შეიძლება გაშინებთ, თუმცა ეს შიში ირაციონალურია. ახალი გამოცდილებები, ხშირად, კარგი შედეგების მომტანია. საკუთარ თავს უფრო მეტი ემპათიით მიუდექით. სირცხვილის დიდი და პატარა გამომწვევი მიზეზების მიმართ ყურადღების გამოჩენა დაგეხმარებათ კარგად ყოფნაში.